تفاوت بین پایتون 2 و 3 چیست؟ + بررسی نسخه‌های مختلف پایتون 3

12/16/2024 برنامه نویسی, پایتون

پایتون یکی از محبوب‌ترین زبان‌های برنامه‌نویسی دنیاست که در سال‌های اخیر به دلیل سادگی و کاربرد گسترده‌اش به انتخاب اول بسیاری از توسعه‌دهندگان تبدیل شده است. اما یکی از سوالات رایج میان برنامه‌نویسان، تفاوت بین پایتون 2 و پایتون 3 است. در این مقاله به بررسی تفاوت‌ها و مزایای هر نسخه می‌پردازیم و به شما کمک می‌کنیم انتخاب درستی برای پروژه‌های خود داشته باشید. اگر نیاز به اطلاعات بیشتر درباره یادگیری پایتون دارید توصیه میکنیم مقاله چگونه برنامه نویسی پایتون یاد بگیریم را مطالعه کنید و با دانش بیشتری به برنامه نویسی ورود کنید.

تاریخچه نسخه‌های پایتون

زبان پایتون در سال 1991 توسط Guido van Rossum معرفی شد. از آن زمان تاکنون چندین نسخه از این زبان عرضه شده است. مهم‌ترین تغییر در تاریخ پایتون، انتشار نسخه 3 در سال 2008 بود. پایتون 3 با هدف رفع مشکلات نسخه 2 و بهبود عملکرد و سازگاری ایجاد شد، اما این تغییرات باعث ناسازگاری بین این دو نسخه شد. این موضوع بسیاری از برنامه‌نویسان را در زمان مهاجرت به چالش کشید.

تفاوت‌های اصلی بین پایتون 2 و پایتون 3

1. چاپ (Print)

در پایتون 2، دستور print به صورت یک بیان (statement) استفاده می‌شود:
```
print "Hello, World!"
```
در پایتون 3، print یک تابع (function) است و باید از پرانتز استفاده کنید:
```
print("Hello, World!")
```

2. تقسیم اعداد صحیح (Integer Division)

در پایتون 2، تقسیم اعداد صحیح به صورت پیش‌فرض عدد صحیح برمی‌گرداند:
```
print 5 / 2  # خروجی: 2
```
در پایتون 3، تقسیم همیشه به صورت عدد اعشاری انجام می‌شود:
```
print(5 / 2)  # خروجی: 2.5
```
اگر می‌خواهید خروجی عدد صحیح باشد، می‌توانید از // استفاده کنید:
```
print(5 // 2)  # خروجی: 2
```

بیشتر بخوانید: چگونه برنامه نویسی PHP یاد بگیریم؟ [0 تا 100]

3. پشتیبانی از یونیکد (Unicode)

در پایتون 2، رشته‌ها به صورت پیش‌فرض byte strings هستند و برای کار با یونیکد باید از پیشوند u استفاده کنید:
```
print u"سلام"
```
در پایتون 3، تمام رشته‌ها به صورت پیش‌فرض unicode هستند:
```
print("سلام")
```

4. توابع xrange و range

در پایتون 2، برای تولید لیستی از اعداد بزرگ از xrange استفاده می‌شد (بهینه‌تر از range).
در پایتون 3، تنها range وجود دارد و عملکردی مشابه xrange در پایتون 2 دارد.

5. پشتیبانی از آینده (Future-proof)

پایتون 2 دیگر به‌روزرسانی نمی‌شود (پایان پشتیبانی رسمی در ژانویه 2020 بود). در نتیجه، استفاده از پایتون 3 برای پروژه‌های جدید توصیه می‌شود.

مزایا و معایب نسخه‌های مختلف

پایتون 2:

مزایا:
- کدهای قدیمی‌تر به‌راحتی با این نسخه سازگار هستند.
- کتابخانه‌های قدیمی ممکن است تنها با این نسخه سازگار باشند.
معایب:
- عدم پشتیبانی رسمی.
- مشکلات امنیتی ممکن است بدون رفع باقی بمانند.

پایتون 3:

مزایا:
- بهبود عملکرد و سازگاری با فناوری‌های جدید.
- پشتیبانی گسترده از یونیکد.
- جامعه فعال‌تر و منابع بیشتر برای یادگیری.
معایب:
- ناسازگاری با کدهای قدیمی نوشته شده در پایتون 2.

بیشتر بخوانید: مقایسه جامع پایتون و جاوا: کدام زبان برنامه‌نویسی برای شما مناسب‌تر است؟

نسخه‌های مختلف پایتون 3

پس از انتشار پایتون 3، چندین نسخه‌ی فرعی (minor) منتشر شد که هر کدام ویژگی‌ها و بهبودهای جدیدی اضافه کردند. در زیر به برخی از نسخه‌های مهم اشاره می‌کنیم:

پایتون 3.6:

معرفی f-strings برای قالب‌بندی رشته‌ها.
اضافه شدن type annotations برای تایپ‌ها.

پایتون 3.7:

بهبود عملکرد asyncio.
اضافه شدن متد dataclasses.

پایتون 3.8:

اضافه شدن عملگر walrus (:=) برای تخصیص مقادیر درون عبارت‌ها.
بهبود عملکرد در بخش‌های مختلف.

پایتون 3.9:

اضافه شدن type hinting برای لیست‌ها و دیکشنری‌ها.
متدهای جدید برای دیکشنری‌ها.

پایتون 3.10:

معرفی Pattern Matching (الگوی تطبیق).
بهبود خوانایی کدها.

پایتون 3.11:

افزایش سرعت اجرای کدها.
بهبود خطایابی.

چرا باید از پایتون 3 استفاده کنیم؟

اگر هنوز از پایتون 2 استفاده می‌کنید، بهتر است به نسخه 3 مهاجرت کنید. پایتون 3 نه تنها سریع‌تر و کارآمدتر است، بلکه با فناوری‌های مدرن بهتر سازگار است. همچنین جامعه بزرگ پایتون به طور کامل به سمت نسخه 3 حرکت کرده است و بسیاری از کتابخانه‌های جدید تنها با این نسخه کار می‌کنند.

نتیجه‌گیری

تفاوت بین پایتون 2 و پایتون 3 نشان‌دهنده پیشرفت‌های عمده‌ای است که در این زبان محبوب ایجاد شده است. در حالی که پایتون 2 همچنان در برخی پروژه‌های قدیمی استفاده می‌شود، پایتون 3 آینده‌ی این زبان است. اگر به دنبال یادگیری یا شروع پروژه‌ای جدید هستید، توصیه می‌کنیم از آخرین نسخه پایتون 3 استفاده کنید تا از تمامی قابلیت‌ها و پیشرفت‌های این زبان بهره‌مند شوید.